wczytywanie treści
Dzieje Katedry we Włocławku

W końcu XX w. rozpoczęte zostały prace przygotowawcze do gruntownej restauracji manierystycznej kaplicy Matki Bożej. W 1998 r. zostały przeprowadzone badania mające na celu określenie stanu zachowania, powodów zniszczeń oraz próbę ustalenia pierwotnego wystroju kaplicy. Prace konserwatorskie rozpoczęto w 1999 r. od portalu wejściowego. W następnym roku przeprowadzono konserwację pendentywów oraz polichromii. Kolejnym etapem prac konserwatorskich było oczyszczenie kopuły i latarni; zrekonstruowano także ich dekorację i inskrypcję Samuela Świątkowicza, budowniczego kaplicy.

W związku z Wielkim Jubileuszem Odkupienia zrodziła się myśl upamiętnienia tego wydarzenia przez fundację nowych spiżowych drzwi do katedry włocławskiej. Ówczesny biskup włocławski Bronisław Dembowski (1992–2003) zaaprobował tę myśl. Po objęciu stolicy biskupiej we Włocławku biskup Wiesław Alojzy Mering (od 2003), polecił kontynuować podjęte prace. Na tympanonie ukazana została Trójca Przenajświętsza, natomiast na skrzydłach: Patronka katedry – Najświętsza Maryja Panna Wniebowzięta, Patron diecezji – św. Józef oraz święci, błogosławieni i słudzy Boży związani z diecezją włocławską. Na wewnętrznej stronie tympanonu widnieje Baranek Paschalny, a na skrzydłach symbol Zwiastowania oraz wizerunek Ojca Świętego Jana Pawła II. Uroczystego poświęcenia nowych drzwi do katedry dokonał w dniu 15 sierpnia 2004 r. biskup Wiesław Mering.

prezbiterium

W latach 2002–2003 przeprowadzona została gruntowna konserwacja zewnętrznej architektury kaplicy Matki Bożej, prowadzono także prace przy ścianach wewnętrznych i wyposażeniu kaplicy Matki Bożej. Poddano konserwacji marmurowe figury Ewangelistów i świętych Patronów Polski oraz nagrobki ustawione w niszach ściany wschodniej i zachodniej. Prace renowacyjne przeprowadzono także przy neorenesansowym ołtarzu przy ścianie południowej. W całej kaplicy odnowiono XIX-wieczną marmoryzację ścian.

Po zakończeniu prac konserwatorskich przy elewacji kaplicy manierystycznej podjęto konserwację zewnętrznych ścian najstarszej części katedry, jaką jest prezbiterium. Następnie prace te kontynuowano przy elewacji zachodniej i wieżach.

W 2007 r. katedra obchodziła jubileusz 100-lecia nadania jej tytułu Bazyliki Mniejszej, który upamiętniono nowymi drzwiami prowadzącymi do nawy południowej. Program ikonograficzny drzwi ukazuje w ośmiu scenach, zwieńczonych herbami Włocławka i Kujaw, historię miasta od początków po współczesność. Na wewnętrznej stronie umieszczono plakiety z herbem biskupa Wiesława Meringa i logo zakładu Anwil S.A., fundatora drzwi. Uroczystego poświęcenia nowych drzwi nawy południowej dokonał 3 czerwca 2007 r. biskup Wiesław Mering w obecności kapituły katedralnej oraz przedstawicieli zarządu i pracowników zakładu Anwil S.A.

Kolejnym etapem przygotowania katedry do wielkiego jubileuszu 600-lecia jej konsekracji było oczyszczenie i zabezpieczenie elewacji bocznych katedry. Równocześnie sukcesywnie były prowadzone prace konserwatorskie mające na celu przywrócenie dawnej świetności epitafiom i płytom nagrobnym rozmieszczonym we wnętrzu włocławskiej katedry.

Dnia 11 października 2009 r. biskup Wiesław Alojzy Mering poświęcił odtworzoną płaskorzeźbę z wizerunkiem Ojca Świętego Piusa XI wraz z tablicą upamiętniającą jego wizytę we Włocławku w 1918 r. oraz pierwszą tablicę i jej zniszczenie przez hitlerowców w 1939 r.

W 2010 r. zamontowano nowe spiżowe drzwi w nawie północnej, których program ikonograficzny ukazuje dzieje Kościoła na Kujawach. Projektodawcą ich był, podobnie jak i wcześniej wykonanych drzwi, artysta plastyk Stanisław Mystek z Poznania. Obrzędu poświęcenia 18 lipca 2010 r. dokonał kardynał Zenon Grocholewski, prefekt watykańskiej Kongregacji Wychowania Katolickiego, w obecności biskupa Wiesława Meringa. W tym też roku przeprowadzone zostały prace w zamknięciu prezbiterium, gdzie częściowo przerobiono posadzkę oraz postument pod obrazem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Podczas tych prac ponownie zamontowano w posadzce odrestaurowaną płytę nagrobną biskupa Zbyluta Gołańczewskiego.

*  *  *

obraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w prezbiteriumWszystkie podejmowane od końca XX w. prace konserwatorskie w katedrze włocławskiej miały na celu przygotowanie tej świątyni na jubileusz 600-lecia jej konsekracji, który uroczyście obchodzono od 19 marca do 9 października 2011 r. Przywrócono piękno jej architektury będące świadectwem myśli technicznej, rzemieślniczego kunsztu oraz wiary minionych pokoleń, które w murach włocławskiej katedry przez setki lat poznawały Ewangelię.

ks. Dariusz Lewandowski