
Biskup Karol Mieczysław Radoński

Biskup Krzysztof Jakub Wętkowski

Biskup Wiesław Alojzy Mering

Biskup Bronisław Jan Maria Dembowski

Arcybiskup Henryk Józef Muszyński

Biskup Jan Zaręba

Biskup Antoni Pawłowski

Biskup Karol Mieczysław Radoński

Biskup Władysław Paweł Krynicki

Biskup Stanisław Kazimierz Zdzitowiecki

Biskup Aleksander Kazimierz Bereśniewicz

Biskup Michał Jan Marszewski
Urodził się 7 października 1883 r. w miejscowości Kociałkowa Górka, koło Pobiedzisk, w województwie wielkopolskim. Jego rodzice, Seweryn i Jadwiga z domu Kalkstein, byli ziemianami, pieczętującymi się herbem Jasieńczyk. Jego rodzina znana jest z patriotycznych tradycji (jego dziadek, Tadeusz, był porucznikiem w powstaniu 1830 r., a ojciec był uczestnikiem powstania 1863 r., członkiem tzw. Komitetu Działyńskich, jednym z założycieli Towarzystwa Oświaty Ludowej). Pierwsze klasy gimnazjalne ukończył w domu pod kierunkiem prywatnego nauczyciela. Następnie w latach 1899–1903 uczęszczał do Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Studiował na uniwersytetach w Heidelbergu, Berlinie i Monachium.
W 1905 r. przerwał studia świeckie i wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu, a po jego ukończeniu 14 II 1909 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk bp. Edwarda Likowskiego. Jego pierwszą wikariuszowską placówką duszpasterską była parafia Czerniejewo koło Gniezna. Następnie (1909–1911) był wikariuszem w parafii św. Jana Jerozolimskiego w Poznaniu. W latach 1911–1914 pełnił funkcję drugiego administratora przy kościele podominikańskim (ob. jezuickim) w Poznaniu; w tym czasie zajmował się duszpasterstwem młodzieży. W 1914 r. został mianowany administratorem w katedrze poznańskiej, a także jej drugim penitencjarzem oraz kaznodzieją.
Po wybuchu I wojny światowej pełnił funkcję kapelana niemieckiego garnizonu wojskowego. Dzięki temu stanowisku pomógł wynieść z archiwum wojskowego wiele cennych dokumentów ważnych dla powstańców wielkopolskich.
W 1915 r. został notariuszem, a potem sędzią sądu biskupiego przy kurii poznańskiej. W latach 1912–1916 był redaktorem czasopisma „Słowo Boże”, a w latach 1916–1918 „Przewodnika Katolickiego”. W 1921 r. został proboszczem parafii św. Floriana przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa na Jeżycach w Poznaniu, największej parafii poznańskiej. Dnia 8 IV 1927 r. został mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji poznańskiej, a następnie (2 IV 1928 r.) wikariuszem generalnym. W tym czasie wizytował ośrodki duszpasterstwa polonijnego we Francji jako delegat prymasa Augusta Hlonda.
Po śmierci biskupa włocławskiego Władysława Krynickiego został powołany w dniu 7 IV 1929 r. na biskupa diecezjalnego we Włocławku. Jego ingres do katedry włocławskiej odbył się 20 V 1929 r. Jako ordynariusz włocławski zapisał się w historii diecezji jako doskonały administrator, kaznodzieja i społecznik.
W 1931 r. dokonał nowego podziału administracyjnego diecezji włocławskiej (na 19 dekanatów). Erygował osiem nowych parafii; za jego rządów w diecezji wybudowano 68 kościołów i kaplic. Szerzył kult Najświętszego Sakramentu, Matki Bożej i świętych Pańskich. Zorganizował trzy Kongresy Eucharystyczne w diecezji włocławskiej: w Kaliszu (1931), Sieradzu (1934) i w Liskowie (1937). Jako biskup włocławski brał udział w międzynarodowych kongresach: w Kartaginie (1930), Buenos Aires (1934) i Budapeszcie (1938). Dnia 8 IX 1937 r. koronował słynący łaskami obraz Matki Bożej w Charłupi Małej (do tej korony ofiarował rodzinne klejnoty). Charłupia była mu szczególnie bliska – po powrocie z wojennej tułaczki we wrześniu 1946 r. odbył pieszą pielgrzymkę z Sieradza do Charłupi. Zabiegał o rozwój kultu św. Józefa, bł. Bogumiła i św. Stanisława Kostki w diecezji. Opublikował książkę Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego (Poznań 1947).
Propagował działalność społeczną i kulturalną w diecezji włocławskiej. Był zwolennikiem Akcji Katolickiej, dla której powołał pismo „Wskazania Akcji Katolickiej”. Angażował się w działalność Chrześcijańskich Związków Zawodowych i Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego. W 1938 r. (6 XII) erygował Instytut Wyższej Kultury Religijnej. W trosce o duchowieństwo diecezjalne 30 XII 1932 r. powołał Bratnią Pomoc Duchowieństwa Rzymskokatolickiego Diecezji Włocławskiej. By zapewnić odpowiedni byt materialny Wyższemu Seminarium Duchownemu, zakupił w 1935 r. majątki Żydowo i Żydówek, które zostały przemianowane na Radonie i Jasieńczyk. W 1932 r. (28 V) utworzył Katolicki Związek Zrzeszeń, Instytucji i Zakładów Wychowawczych i Opiekuńczych Diecezji Włocławskiej „Caritas”. Z jego inicjatywy wybudowano i oddano do użytku w 1932 r. gmach Niższego Seminarium Duchownego.
Od 1932 r. należał do komisji prasowej Episkopatu, a od 1938 r. do komisji prawnej; po II wojnie światowej − do komisji liturgicznej. Był członkiem komitetu organizacyjnego przygotowującego polską ekspozycję na światową wystawę prasy katolickiej w Watykanie w 1936 r. (eksponowany był na niej także „Tygodnik Polski”, czasopismo wydawane przez diecezję włocławską, powstałe w 1933 r. z inspiracji bp. Radońskiego, a poświęcone sprawom religijnym, oświatowym i społecznym).
Po wybuchu II wojny światowej, 6 IX 1939 r. wyjechał z Włocławka. Mając odciętą przez okupanta drogę powrotną do Włocławka, zdecydował się przekroczyć granicę Polski (16 IX 1939 r.). Przymusowa tułaczka najpierw zawiodła go do Rumunii, a potem na Węgry. W Budapeszcie organizował pomoc i opiekę duszpasterską dla uchodźców i internowanych. W lipcu 1940 r. musiał opuścić Węgry z powodu nacisków niemieckich na rząd węgierski. Przez Jugosławię, Turcję i Syrię udał się do Jerozolimy, gdzie służył opieką duszpasterską Brygadzie Karpackiej i tysiącom polskich uchodźców. W czerwcu 1942 r. prezydent Władysław Raczkiewicz powołał bp. Radońskiego do Rady Narodowej w Londynie jako przedstawiciela Episkopatu Polski. Działał tu w różnych instytucjach kulturalnych i naukowych, informując opinię publiczną o prześladowaniach Kościoła w Polsce przez hitlerowców oraz eksterminacji Żydów. Wielokrotnie interweniował, za pośrednictwem Watykanu, w sprawie uwolnienia biskupa sufragana włocławskiego Michała Kozala, uwięzionego przez Niemców w Lądzie, a potem w obozie koncentracyjnym w Dachau.
W 1945 r. (7 XII) wrócił do Włocławka i kontynuował rozpoczętą już przed jego powrotem odbudowę struktur duszpasterskich w diecezji. W latach powojennych wśród różnych czynności duszpasterskich szczególną uwagę zwracał na wizytacje w parafiach. Był przeciwnikiem nowego układu sił politycznych w Polsce, przez które był w różny sposób represjonowany; m.in. planowały one jego aresztowanie i proces.
Zawsze szczególną troską otaczał Włocławek i katedrę włocławską. Sprowadził do Włocławka orionistów. Pierwszym z nich był przybyły tu w 1931 r. ks. Henryk Demrych, któremu Biskup zlecił kierowanie Drukarnią Diecezjalną i Księgarnią Powszechną (zamierzał w przyszłości powierzyć orionistom objęcie w całości tych zakładów), a w 1934 r. organizowanie duszpasterstwa i parafii w najbardziej zaniedbanej dzielnicy Włocławka – Grzywnie. W 1934 r. ukończono adaptację pomieszczeń dla włocławskiej biblioteki seminaryjnej. Katedrę włocławską wyposażył w trzy witraże autorstwa Józefa Mehoffera, wmontowane w okna prezbiterium. W 1929 r. umieszczono na ścianie kaplicy św. Kazimierza od strony północnej tablicę okolicznością z okazji 50. rocznicy święceń kapłańskich papieża Piusa XI, który jako wizytator apostolski w Polsce nawiedził katedrę włocławską 22 IX 1918 r. Tablicę tę zniszczyli we wrześniu 1939 r. Niemcy. Została odtworzona w 2009 r. W 1947 r. erygował trzecią parafię w mieście − przy katedrze włocławskiej.
Został odznaczony przez prezydenta RP Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 XI 1937), a przez rząd brazylijski Krzyżem Południa (22 X 1934).
Zmarł 16 marca 1951 r. we Włocławku i został pochowany w krypcie biskupów włocławskich w bazylice katedralnej. W nawie południowej katedry znajduje się poświęcone bp. Radońskiego epitafium z marmuru z odlaną w brązie podobizną Biskupa, wykonane wiele lat po śmierci, z inicjatywy ks. Jana Pawła Grajnerta i bp. Jana Zaręby.
Na podstawie: Włocławski słownik biograficzny, t. 2, Włocławek 2005, s. 150–152.
W posłudze biskupiej Karola Mieczysława Radońskiego wspomagali biskupi pomocniczy: bp Wojciech Owczarek (29 VII 1918 – 30 IX 1938), bł. bp Michał Kozal (13 VIII 1939 – 26 I 1943), bp Franciszek Korszyński (2 V 1946 – 3 XI 1962).